Over het e-book, disco inferno, seks en hier en daar wat duisternis

Een paar dagen geleden was ik met mijn uitgever Harold Polis in Amsterdam op het Weerwoordfestival . We werden in Theater Bellevue live geïnterviewd door beminnelijke medewerkers van de lokale radio Amsterdam FM.
Harold had het vooral over de toekomst van het digitale boek of het e-book. Hij klonk bevlogen zoals gewoonlijk en kondigde aan dat ook mijn roman als e-book zal worden aangeboden (zelfs voor het papieren boek in de handel komt). Voor de leken onder u: een e-book kan je tegen betaling downloaden als neutrale tekst en van je scherm kan lezen of afdrukken. Dat wil dus zeggen dat je zelf het lettertype en de lettergrootte kan aanpassen naar eigen behoefte of smaak, maar vertel dit alsjeblieft niet tegen grafisch ontwerper Dooreman die mijn tekst in een elegante letter zal gieten. Tijdens dat interview zei ik dat het fantastisch zou zijn mocht je als auteur nog een stapje verder kunnen gaan. Stel je voor dat je een digitale roman op de markt kan brengen met YouTube-clips, verwijzingen naar sites voor aanvullende informatie, foto’s en zo verder. De mogelijkheden lijken schier eindeloos. Ja, eigenlijk zou dat betekenen dat ik net hetzelfde principe kan hanteren als hier op deze blog en mijn gebruik van referenties en clips. Helaas –tussen dromen en daden etcetera – is zoiets op dit moment niet haalbaar. Maar de gedachte tintelt en flitst sindsdien in mijn literair pleziercentrum.

Fun! En met een niet al te elegante heupbeweging kom ik uit bij disco.
Bekijk dit:

Een discomedley, vrij ergerlijk aan elkaar gemonteerd, maar ik veronderstel dat de sfeer van de eerste helft van de jaren zeventig je al meteen komt toe waaien. Mijn roman speelt zich af tijdens de zomer van 1976, exact dezelfde periode waarin manager en pygmalion Malcolm McLaren zijn fascinatie voor Andy Warhol (en dan vooral zijn manier van zaken doen) omzet of uitprobeert op een hoop dropouts met een venijnige uitstraling die zich The Sex Pistols noemen. Pas ergens begin 1977 barst de punkexplosie echt los, maar in mijn boek is daar hoegenaamd geen sprake van. Ik kan me wel herinneren dat mijn ouders tijdens die periode een city trip (toen heette dat gewoon ‘lang weekend ergens anders’) naar Londen deden en mij daarna vertelden over die vreemde vogels met hanenkammen, gescheurde kleren en veiligheidsspelden die de publieke fora van Londen hadden bezet. Weird shit. Ik associeerde popmuziek met wat ik op Avro’s Top Pop hoorde en dat was disco, disco, disco en soms wat Elton John. Maar een tijdje later hoorde ik dit tijdens een dolle rit op ‘de rups’ tijdens de plaatselijke kermis:

Ik kan niet zeggen dat ik meteen verkocht was, maar voelde wel een vreemde tinteling in mijn onderbuik. Nee, bullshit. In alle eerlijkheid: ik ben pas van disco beginnen houden na 1989 toen de scheiding tussen dansmuziek en alternatieve muziek eindelijk werd afgebroken en de rave-cultuur werd geboren. In 1978 schopte Donna Summer samen met Giorgio Moroder met deze song disco naar een andere dimensie. Detroit techno en alle andere dansmuziek van de daaropvolgende decennia zijn in meer of mindere mate aan deze schop schatplichtig. Donna Summer beweegt hier tegelijk als een machine (zoals de robot Maria in de film van Fritz Lang, Metropolis ) en als een hypnotiserende hogepriesteres van Lust en Duisternis. Ze doet me denken aan de Indische godin Kali, de duistere moeder/vernietiger die op het punt staat om op de lingam/fallus van Shiva neer te dalen. (Wie overigens meer wil weten over Kali in het verleden én het heden, kan ik een fantastisch boek aanraden: Encountering Kali: In the Margins, at the Center, in the West van Rachel Fell McDermott.) Kali staat voor ongebreidelde energie en Shiva voor puur bewustzijn. Donna Summers sirenenzang ‘I feel love’ zou dan de uitdrukking kunnen zijn van pure, seksuele energie tussen twee goden, tegelijk geven en nemen, tegelijk agressie en overgave. Mmmm...
Oké, disco is seks. En het hoeft geen betoog dat ik het daarom ook graag gebruikt heb in mijn roman, maar in mijn hoofd is het ook veel meer. De crossover die ABBA bijvoorbeeld maakte tussen popmuziek en disco grijpt mij nog steeds aan.

‘Dancing Queen’ van ABBA met een wat kaduke karaoke-ondertiteling. U mag meezingen, veronderstel ik. Het is allicht wat voorspelbaar om te stellen dat deze song over het ongebreideld hedonisme gaat dat de jaren zeventig in de verbeelding of de herinnering van velen zo typeert. Maar tegelijk sluipt er melancholie in het nummer. De blonde en de rosse van ABBA zingen in hun prachtig mallotige pakjes over een meisje dat voor het eerst zich de koningin van de dansvloer waant. ‘See that girl, watch that scene, dig in the dancing queen.’ Kijken en bekeken worden op de dansvloer. Een wat onschuldig meisje - alhoewel, ‘anyone will do’ wordt er in een wat lagere stem gezongen als het over de keuze van haar danspartner gaat – wordt voorgesteld als een vroeger spiegelbeeld van de blonde en de rosse van ABBA. Ze zijn blij voor haar, maar voor hen is het feest eigenlijk al voorbij.
En voor deze mensen is het ook voorbij:

Het einde van een tijdperk? Yep, maar het einde zat altijd al besloten in disco alsook in de jaren zeventig, alsook in mijn roman, alsook in deze tijd.
Zoek de zeven verschillen met wat ik in mijn roman beschrijf en het leven dat ‘wij’ nu leiden.
Wie ze vindt, trakteer ik een rit op de rups in uw plaatselijke kermis, mocht zoiets nog bestaan. Soit, een whisky-cocktail dan?